Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε σήμερα, στον απόηχο των διεθνών αντιδράσεων που έχουν προκληθεί για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ότι θα ενημερώσει την UNESCO για τα επόμενα βήματα που θα γίνουν σχετικά με το θέμα αυτό ενόψει και της πρώτης προσευχής που έχει προαναγγελθεί για τις 24 Ιουλίου.
Σημειώνεται ότι η απόφαση Ερντογάν για την Αγία Σοφία έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους όρους της Συνθήκης της UNESCO για την προστασία των μνημείων και περιοχών παγκόσμιας κληρονομιάς (1981), που ορίζει ρητά πως για κάθε φυσική παρέμβαση και λειτουργικές αλλαγές στα καταγεγραμμένα κτίρια και τοποθεσίες θα πρέπει να υπάρχει η σχετική αδειοδότηση του Συμβουλίου Διατήρησης του Οργανισμού. Σύμφωνα με τη Συνθήκη, την οποία έχει υπογράψει και η Τουρκία, πριν από οποιαδήποτε παρέμβαση σε ανάλογους χώρους, είναι υποχρεωτικό να αποστέλλεται έγγραφο αίτημα στην UNESCO. Αυτή συγκαλεί τη διακυβερνητική Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς, που καλείται, με τη σειρά της, να εξετάσει την εκάστοτε περίπτωση με βασικό κριτήριο, πάντα, τη διατήρηση της αξίας και του οικουμενικού πολιτιστικού χαρακτήρα του μνημείου.
Την υποχρέωση της Αγκυρας να την ενημερώσει σχετικά επισήμανε και η ίδια η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Επιμορφωτική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών. «Η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει πως το κράτος οφείλει να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του. Για οποιαδήποτε μετατροπή πρέπει να ειδοποιηθεί η UNESCO από το κράτος εκ των προτέρων, και θα πρέπει να υπάρξει (νέα) διαδικασία αξιολόγησης, εάν χρειάζεται, από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς», ανέφερε χαρακτηριστικά η UNESCO στο πρακτορείο Reuters.
